Ο Νίκος Ξυλούρης και η εξέγερση στο Πολυτεχνείο/Nick Xylouris and the uprising at the Polytechnic

Το παρακάτω κείμενο είναι απόσπασμα από ένα αφιέρωμα στο Νίκο Ξυλούρη. ... Σταθμό για τα ελληνικά μουσικά δρώμενα αποτέλεσε και ο δίσκος με τα ριζίτικα τραγούδια που βγήκε εν μέσω δικτατορίας και αφύπνισε τις καρδιές όλων των Ελλήνων με τη μοναδική ερμηνεία του Ξυλούρη, όπως και η συμμετοχή του στη παράσταση «Το μεγάλο μας τσίρκο» που ανέβασαν η Τζένη Καρέζη με το Κώστα Καζάκο στο θέατρο «Αθήναιον» το 1973. Μέσα στην καρδιά της δικτατορίας η φωνή του Ξυλούρη ξεχωρίζει είτε λέγοντας τραγούδια του Μαρκόπουλου, είτε παραδοσιακά τραγούδια της Κρήτης. Μεταμορφώνεται σε σημαία της αντίστασης και της αγωνιστικότητας Οι ξεχωριστές ερμηνετικές δυνατότητες, το πάθος που τον χαρακτήριζε αλλά και η φυσική παρουσία του Νίκου Ξυλούρη απογείωσαν τη φήμη του και τον έκαναν αγαπητό σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια, σε κάθε άτομα που είχε δημοκρατική αντίληψη και αγωνιστικό παλμό. Σε όλα τα τραγούδια που ερμήνευσε έβαλε τη δική του ανεπανάληπτη σφραγίδα. Μέσα από τα τραγούδια του βρίσκει τρόπο έκφρασης στο τεταμένο πολιτικό κλίμα, που οδηγεί στην αιματηρή εξέγερση του Πολυτεχνείου. Οι αναφορές για την παρουσία του ηρωικού τραγουδιστή στην εξέγερση τον μετέτρεψαν σε κόκκινο πανί απέναντι στη φασιστική κυβέρνηση του Γ. Παπαδόπουλου. Έντονη καλλιτεχνική και πολιτικοκοινωνική δραστηριότητα χαρακτηρίζει τον Ν. Ξυλούρη και κατά την περίοδο της μεταπολίτευσης τραγουδώντας του Καπνισμένο Τσουκάλι. Δυστυχώς ο Νίκος Ξυλούρης χάθηκε πρόωρα, ήταν μόλις 44 χρόνων. Όμως η φωνή του και τα τραγούδια του θα μείνουν στην καρδιά κάθε αγνού αγωνιστή που προσδοκεί τη δική του λευτεριά, τη δική του εξιλέωση… Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί τις πόρτες σπάσαν οι οχτροί κι εμείς γελούσαμε στις γειτονιές την πρώτη μέρα Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί αδέρφια πήραν οι οχτροί κι εμείς κοιτούσαμε τις κοπελιές την άλλη μέρα Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί φωτιά μας ρίξαν οι οχτροί κι εμείς φωνάζαμε στα σκοτεινά την τρίτη μέρα Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί σπαθιά κρατούσαν οι οχτροί κι εμείς τα πήραμε για φυλαχτά την άλλη μέρα Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί μοιράσαν δώρα οι οχτροί κι εμείς γελούσαμε σαν τα παιδιά την πέμπτη μέρα Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί κρατούσαν δίκιο οι οχτροί κι εμείς φωνάζαμε ζήτω και γεια σαν κάθε μέρα Στίχοι: Γιώργος Σκούρτης Μουσική: Γιάννης Μαρκόπουλος Πρώτη εκτέλεση: Νίκος Ξυλούρης & Μαρία Δημητριάδη ( Ντουέτο ) Πότε θα κάμει ξαστεριά, πότε θα φλεβαρίσει, να πάρω το ντουφέκι μου, την έμορφη πατρόνα, να κατεβώ στον Ομαλό, στη στράτα του Μουσούρου, να κάμω μάνες δίχως γιους, γυναίκες δίχως άντρες, να κάμω και μωρά παιδιά, να κλαιν' δίχως μανάδες, να κλαιν' τη νύχτα για νερό, και την αυγή για γάλα, και τ' αποδιαφωτίσματα τη δόλια τους τη μάνα...

The text below is an excerpt from a tribute to Nikos Xilouri .... Station to the Greek music scene was and the disc with rizitika songs came amid dictatorship and awakened the hearts of all Greeks with their unique interpretation of Xylouris as its involvement in the play " Our Big Circus " that raised Jenny Karezi with Kostas Kazakos the theater " Athenaeum " in 1973. In the heart of the dictatorship 's voice Xilouri singles or songs saying Markopoulos , or folk songs of Crete. Transformed into a flag of resistance and militancy Notable erminetikes possibilities , passion that characterizes well the physical presence of Nick Xilouri Flying fame and endeared him to the entire Greek territory , every person who had democratic conception and racing pulse . All songs performed put his own unique stamp. Through his songs finds expression in the tense political climate , leading to bloody Polytechnic uprising .Reports of the presence of the heroic singer in the uprising turned him into a red cloth against the fascist government of G. Papadopoulos. Strong artistic and socio-political activity characterizes N. Xylouris and during the singing of the junta Smoked pot .Unfortunately Nick Xylouris lost prematurely, was only 44 years . But his voice and his songs will stay at the heart of every pure fighter who looked forward to his freedom , his own atonement ...